راهنمای جامع تحقیقات بازار آنلاین در 2022+8 درس مهم!
تحقیقات بازار آنلاین
برای اینکه در کاری موفق شویم باید 80 درصد از زمان خود را به تحلیل و تحقیقات و 20 درصد از زمان خود را به اجرای درست اختصاص دهیم. به همین دلیل در موفقیت هر کسب و کار و محصولی، تحقیقات بازار نقشی اساسی ایفا می‌کند.
پیشنهاد دوره آموزشی: دوره هک رشد فروش
اما سوالاتی که مطرح می‌شوند این است که واقعا تحقیقات بازار چیست، چگونه انجام می‌شود، چرا مهم است و تحقیقات بازار آنلاین چه کمکی به ما می‌کند؟ درک تحقیقات بازار آنلاین بخش مهمی از یادگیری مارتک است.
تحقیقات بازار (MARKET RESEARCH) چیست؟
تحقیقات بازار به این معنی است که بیشتر در مورد حوزه فعالیت، مخاطبان، نیازها، رقبا، بازار هدف و… اطلاعاتی به دست آوریم تا بتوانیم استراتژی درست و برنامه‌ریزی اصولی تدوین کرده و عملکرد بهتری داشته باشیم.
بیشتر خوانید: راه اندازی کسب و کار در عمان
اطلاعات و داده‌هایی که از طریق تحقیقات بازار به دست می‌آیند، در تصمیم‌گیری کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ نقش دارند و هر چه این تحقیقات و تحلیل‌ها دقیق‌تر باشد، بدون شک مراحل اجرایی نیز بهتر خواهد بود و سریع‌تر می‌توانیم به اهداف تعیین شده برسیم.
تحقیقات بازاریابی (Marketing Research) چیست؟
تحقیقات بازاریابی یعنی اینکه شما تلاش می‌کنید به کمک جمعآوری یک سری از اطلاعات و داده‌های مهم مجموعه اقداماتی را طراحی کنید که به‌واسطه آن عرضه‌کنندگان محصولات و خدمات بتوانند به راحتی با مشتریان نهایی ارتباط برقرار کنند.
چنین اطلاعاتی به شما کمک می‌کند تا فرصت‌ها و تهدیدهای موجود را مشخص کرده و برای آنها برنامه‌ریزی کنید. استفاده از تحقیقات بازاریابی باعث می‌شود تا ارزیابی خوبی روی فرایند‌های بازاریابی و بهینه‌سازی آنها داشته باشید.
بیشتر بخوانید: دیجیتال مارکتینگ برای صادرات
تفاوت تحقیقات بازاریابی و تحقیقات بازار
در مواقعی عده‌ای از کارشناسان در استفاده از مفاهیم تحقیقات بازاریابی و تحقیقات بازار دچار مشکل می‌شوند و آنها را یکی در نظر می‌گیرند، ولی در واقعیت این طور نیست.
با این وجود هر دو مورد از زیرمجموعه‌های حوزه بازاریابی و مارکتینگ هستند و از فعالیت‌های پیش از فروش به حساب می‌آیند، اما دارای تفاوت‌هایی نیز هستند. به‌طور کلی تحقیقات بازاریابی یک مفهوم گسترده و وسیع بوده و همان‌طور که در بالا گفتیم مجموعه‌ای از فرایندها را شامل می‌شوند.
به همین دلیل خیلی از افراد بر این باورند که یکی از همین فرایندها، تحقیقات بازار است. روش‌های تحقیقات بازاریابی را می‌توان به A/B Testing، بررسی میزان رضایت مشتریان و تبلیغات اشاره کرد. همچنین اندازه و حجم بازار، بررسی گرایشات جدید بازار، مخاطبان هدف (پرسونا) و بخش‌بندی آنها نیز می‌تواند جزو تحقیقات بازار باشد
البته بهتر است بگوییم که در موقعیت‌هایی این مفاهیم خیلی به هم نزدیک شده، که در این مورد می‌توان به تعیین قیمت و ویژگی‌های محصول اشاره کرد.
چرا تحقیقات بازار مهم و ضروری است؟
با توجه به توضیحاتی که در بالا پرداختیم، باید متوجه شده باشید که تحقیقات بازار اهمیت زیادی دارد.
امروزه در بازار رقابتی و شلوغ بدون شک گزینه‌های زیادی پیش‌روی مشتریان قرار دارد، از جمله: تحقیقات بازار و به دست آوردن اطلاعات بیشتر نسبت به نیازهای بازار، اندازه بازار، مخاطبان هدف (پرسونا)، رقبا، محصولات و گرایشات جدید بازار، رفتار مشتریان و… کمک می‌کند تا بتوانید تحلیل‌های درستی داشته باشید.
همین تحلیل و تحقیقات باعث می‌شوند تا با مشتریان‌تان بیشتر آشنا شده و بهتر ارتباط برقرار کنید، نیازهای آن را شناسایی کرده و فرصت‌های جدیدی را برای معرفی محصولات‌تان داشته باشید.
منظور از تحقیقات بازار آنلاین چیست؟
زمانی که صحبت از تحقیقات بازار می‌شود تنها به این معنی نیست که یک پرسشنامه به دست گرفته و به صورت حضوری وارد بازار کار فیزیکی شویم و اطلاعات مهم و لازم را به دست بیاوریم.
البته که این هم بخشی از ماجراست. بنابراین در حالت کلی روش‌های مختلفی برای تحقیقات بازار وجود دارد که با توجه به حضور بسیاری از کاربران در فضای آنلاین، می‌توانیم به تحقیقات بازار آنلاین را اشاره کنیم. حالا این تحقیقات بازار آنلاین چیست؟
بیشتر بخوانید: پایتون برای دیجیتال مارکترها
تحقیقات بازار آنلاین با نمونه سنتی و آفلاین هیچ تفاوتی ندارد، فقط اینکه در دنیای آنلاین انجام می‌شود و دارای ابزارهای متفاوتی است. به عنوان مثال می‌توانید از جستجوی اینترنتی، پرسشنامه‌های آنلاین، ابزارهای تحلیل رقبا، داده‌ها و اطلاعات به دست آمده از گزارش‌های مختلف، انواع فرم‌ها و… استفاده کنید.
چگونه تحقیقات بازار آنلاین انجام دهیم؟
برای انجام تحقیقات بازار آنلاین راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید. اما برخی از این راهکارها بیشتر به شما کمک می‌کنند و رایج‌تر هستند. در قسمت زیر بیشتر درباره این روش‌ها صحبت می‌کنیم.
- تحقیقات کلمه کلیدی: زمانی که صحبت از جستجو یا تحقیقات کلمه کلیدی می‌شود، فقط به این معنی نیست که چند کلمه مهم را پیدا کرده و سپس براساس آنها تولید محتوا لنجام دهیم. این کلمات کلیدی حرف‌های زیادی دارند و می‌توانیم با توجه به آنها درباره مخاطبان و مشتریان، علایق، نیازها، دغدغه‌های آنها، بررسی وضعیت رقبا و وضعیت بازار اطلاعات زیادی به دست بیاوریم و برنامه‌ریزی بهتری داشته باشیم.
- نظرسنجی و پرسشنامه آنلاین: از گذشته تا به امروز نقش نظرسنجی که جزوی از تحقیقات بازار است را نمی توان نادیده گرفت یا حذف کرد، بدون شک در حالت آنلاین نیز به همین شکل است. شما با استفاده از نظرسنجی و پرسشنامه می توانید نه‌تنها نظرات طیف وسیعی از مخاطبان را دریافت کنید، بلکه بخش‌بندی این نظرات می‌تواند به شما کمک کند با روشی ارزان و اثربخش بتوانید داده‌های موردنیاز را جمعآوری کنید.
- لینک‌های رقابتی: شما به کمک موتورهای جستجو و سایر ابزارها می‌توانید رقبا، لینک‌های وابسته به آنها، بازار و مخاطبان‌شان، قیمت‌ها و … بررسی کنید تا بتوانید با برنامه‌ریزی درست سهم خودتان را افزایش دهید. در بسیاری از مواقع مشتریان آنها می‌توانند مشتریان ما باشند.
مراحل انجام تحقیقات بازار آنلاین چیست؟
برای اینکه بتوانید تحقیقات بازار خود را به درستی در فضای آنلاین انجام دهید و به نتیجه دلخواهتان برسید باید 5 مرحله زیر را به درستی انجام دهید که بیشتر درباره آنها خواهیم گفت.
- انتخاب دقیق پرسونای خریدار: هر چقدر تلاش کنید رفتار و احساسات مشتریان و مواردی که روی خرید آنها تاثیر می‌گذارد را بهتر بشناسید، بدون شک می‌توانید ارتباط بهتری با آنها برقرار کرده و محصولات و خدماتی که می‌خواهند به آنها پیشنهاد دهید. قطعا با توجه به محصولات خود می‌توانید چندین پرسونا داشته باشید و برای هر کدام محتوا و کمپین‌های اختصاصی طراحی کنید. پرسونا براساس سن، جنسیت، شغل، تحصیلات، میزان درآمد و… طراحی می‌شود.
- برقراری ارتباط و تعامل با مخاطبان هدف: بعد از مشخص شدن پرسونای مشتریان، می‌توانید وارد یک فاز تستی شوید و براساس مشخصاتی که به دست آمده، جامعه‌ای را به عنوان نمونه انتخاب کرده و با آنها ارتباط و تعامل داشته باشید تا بتوانید به‌طور دقیق رفتار و تصمیم‌گیری‌های‌شان را تحلیل کنید. برای این کار می‌توانید یکی از سه روش زیر را انتخاب کنید:
1- نظرسنجی و پرسشنامه آنلاین
2- تماس و مصاحبه تلفنی
3-گروه‌های کانونی 6 تا 10 نفره - آماده‌سازی سوالات لازم: پرسشنامه خیلی مهم است و برای جمعآوری داده‌ها باید سوالات درست و هدفمند بپرسید تا به هدف‌تان برسید. البته طراحی پرسشنامه خیلی هم راحت نیست و باید به صورت تخصصی انجام شود. تلاش کنید سوالات‌تان متنوع و شفاف باشد و خیلی موارد بدیهی را در بر نگیرد. از مخاطبان بخواهید درباره خودشان، سلایق و نیازها، رفتارشان هنگام خرید و عوامل موثر بر تصمیم‌گیری خود صحبت کنند.
- بررسی رقبا: بررسی رقبا در تحقیقات بازار آنلاین نیز به اندازه بررسی مشتریان اهمیت زیادی دارد. بررسی رقبا کمک می‌کند تا با روش‌های مختلف بتوانید به صورت هم‌زمان تحلیل خوبی نسبت به بازار، خریداران، محصولات و رقبا داشته باشید.
- جمع‌بندی نتایج تحقیقات: هر چقدر نتایج تحقیقات بازار آنلاین در یک ساختار مشخص و جمع‌بندی شده قرار بگیرد و هر کارشناسی بتواند راحت‌تر به شما کمک کند، می‌توانید سریع‌تر و بهتر به نتایج دلخواهتان برسید. نتایج تحقیقات بازار شامل موارد زیر است:
- هدف از انجام تحقیقات
- افراد و نمونه‌های بررسی شده
- خلاصه‌ای از شرح عملیات
- بررسی مراحل آشنایی مشتری با محصولات
- ارزیابی نتایج به دست آمده
- عوامل موثر بر تصمیم‌گیری مشتری
- تدوین استراتژی و برنامه‌ریزی آتی
بیشتر بخوانید: یادگیری ماشینی در بازاریابی چه کاربردی دارد؟
ابزارهای تحقیقات بازار آنلاین
برای اینکه بتوانید تحقیقات خود را به درستی انجام دهید می‌توانید سراغ ابزارها و روش‌های مختلفی بروید که به شما کمک می‌کنند تا پرسشنامه‌های دقیق‌تر و کامل‌تری داشته باشید. اصلی‌ترین ابزارهای تحقیقات بازار آنلاین شامل موارد زیر است:
- تحقیق از مخاطبان: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی مخاطبان رسانه‌های مختلف است که در پرسونای خود نیز مشخص کرده‌ایم.
- تحقیق در مورد محصولات: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی مصرف‌کنندگان یک محصول است.
- تحقیق برند: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی سنجش رضایت مصرف‌کنندگان از برند و میزان محبوبیت این نام تجاری است.
- تحقیق روانشناسی: در این روش ما روی رفتارشناسی و روانشناسی مشتریان ما بیشتر تمرکز می کنیم که بیشتر به احساسات، سبک زندگی و… مربوط می‌شود.
- تحقیق اسکنی: در این روش روی این موضوع که مشتریان از یک محصول به چه صورتی استفاده می‌کنند و چه ارتباطی بین محصولات برای شان مهم است، بیشتر تمرکز می‌کنیم.
- تحقیق پایگاه داد‌ه‌ای: در این روش بیشترین تمرکزمان بر روی این است که از تمام نمونه‌های مشتریان استفاده کنیم.
- تحقیق رضایت مشتریان: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی سنجش میزان رضایت مشتریان است.
روش‌های تحقیقات بازار آنلاین
علاوه بر ابزارهای تحقیقات آنلاین، روش هایی وجود دارد که کمک می‌کند تا در کنار ابزارها بتوانیم تحقیقات دقیق‌تر و بهتری داشته باشیم. در قسمت زیر به این روش‌ها اشاره کرده‌ایم:
- نظرسنجی و پرسشنامه آنلاین: همان‌طور که در بالا گفته شد پرسشنامه در تحقیقات بازار آنلاین نقش بسیار مهمی دارد و باید با استفاده از ابزارهای موجود نظرسنجی خود را به بهترین شکل انجام داده و اطلاعات مورد نظر را جمعآوری کنید.
- مشاهدات آنلاین: به صورت کلی براساس مشاهدات و برداشت‌هایی که از وضعیت بازار کلان، رفتار مشتریان، تولیدکنندگان، عرضه‌کنندگان و وضعیت اقتصادی به دست آمده، می‌توانیم اطلاعات خوبی نسبت به محصولات و مشتریان داشته باشیم.
- گروه‌های متمرکز آنلاین: همان‌طور که قبل‌تر گفتیم گروه‌های کانونی در تحقیقات بازار آنلاین کمک زیادی به شما می‌کنند و می‌توانید سوالات موردنظرتان را در این گروه‌های 6 تا 10 نفر به عنوان جامعه‌ای کوچک بپرسید.
- پنل آنلاین: شما می‌توانید با استفاده از پنل‌های آنلاین میزان فعالیت شرکت در مطالعات را تایید کنید.
بیشتر بخوانید: ایمیل مارکتینگ در صادرات چه اهمیتی دارد؟
مزایای تحقیقات بازار آنلاین
تحقیقات بازار فرقی نمی‌کند که در چه فضایی انجام شود، در تصمیم‌گیری‌های کلان و خردمان و همچنین اطلاعاتی که از طریق تحقیقات و تحلیل بازار به دست می‌آید اهمیت زیادی دارد. در قسمت زیر مزایای تحقیقات بازار آنلاین را مشاهده می‌کنید:
- نظرسنجی از مخاطبان انبوه به صورت هم‌زمان
- مقرون به صرفه بودن و اثربخشی قابل توجه
- صرفه‌جویی در زمان و دریافت نتایج در زمان کوتاه
معایب تحقیقات بازار آنلاین
تحقیقات بازار آنلاین در کنار مزایایی که دارد، کاملا بی نقص نیست. معایب تحقیقات بازار آنلاین شامل موارد زیر است:
- مشخص نبودن هویت دقیق افراد شرکت‌کننده در نظرسنجی
- امکان شرکت چند باره برای شرکت‌کنندگان
- امکان نقض حریم خصوصی
- مشخص نبودن استاندارد‌های جمعآوری داده‌ها
جمع بندی
بنابراین تحقیقات بازار آنلاین در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌ریزی‌های آتی و به ویژه در دنیای امروز نقش بسیار مهمی دارد.
شما برای انجام این کار می‌توانید از نظرسنجی و پرسشنامه‌های آنلاین، گروه‌های کانونی، مشاهدات آنلاین و انواع تحقیقات استفاده کنید. هر دو روش تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی روش‌هایی مقرون به صرفه و اثربخشی هستند که کار شما را در مرحله اجرا راحت می‌کنند.
